Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων: Όταν το παιχνίδι είναι στημένο (από τον άνθρωπο)

από Μυρτώ Τζώρτζου

Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων. Η Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων γιορτάστηκε για πρώτη φορά το 1931 σε ένα συνέδριο περιβαλλοντιστών στη Φλωρεντία, ως ένας τρόπος για την ευαισθητοποίηση του κοινού αλλά και των ειδικών για τα υπό εξαφάνιση ζώα. Ωστόσο με τον καιρό η γιορτή διευρύνθηκε και περιέλαβε όλα τα είδη του ζωικού βασιλείου, με τα οποία μοιραζόμαστε αυτόν εδώ τον πλανήτη. Τι άλλαξε όλα αυτά τα χρόνια; Αυτό είναι μια μεγάλη κουβέντα. Οι αριθμοί συχνά τα λένε καλύτερα.
Κάθε λεπτό 1.680 περίπου ζώα σφάζονται για την τροφή μας -τα περισσότερα με το που θα ενηλικιωθούν. Οι συνθήκες που επικρατούν στα εκτροφεία είναι άθλιες. Τα ζώα το λιγοστό χρόνο τους εκεί ζουν στριμωγμένα σε χώρους χωρίς αέρα και ήλιο, μεταφέρονται σε φριχτά φορτηγά, συχνά χωρίς νερό και φαγητό, και θανατώνονται με το χειρότερο τρόπο. Συχνά κακοποιούνται βάναυσα. Στα περισσότερα σφαγεία επικρατούν συνθήκες στρατοπέδου συγκέντρωσης. Πόνος, θλίψη και απίστευτη αγωνία. Και ένα τέλος βασανιστικό. «Το Άουσβιτς ξεκινά κάθε φορά που κάποιος κοιτά ένα σφαγείο και σκέφτεται: είναι απλά ζώα!», έχει πει ο Γερμανός κοινωνιολόγος, φιλόσοφος και μουσικολόγος, Τέοντορ Αντόρνο.
Περισσότερα από 25 εκατομμύρια σπονδυλωτά ζώα συμπεριλαμβανομένων χιμπατζήδων, σκύλων, γατιών, κουνελιών, ποντικιών χρησιμοποιούνται ως πειραματόζωα. Αν λάβουμε υπόψη και τον αριθμό των μη ασπόνδυλων ζώων που χρησιμοποιούνται στα εργαστήρια, ο ετήσιος αριθμός υπερβαίνει τα 120 εκατομμύρια. Τα πειράματα δεν είναι μόνο για ιατρικούς σκοπούς. Αν και για αυτά πλέον υπάρχει ο αντίλογος στο κατά πόσο πετυχαίνουν το στόχο τους. Είναι πειράματα για αρώματα, πειράματα για μια κρέμα ημέρας, πειράματα για ένα make up, για μια μάσκα μαλλιών, πειράματα για μια πούδρα που μας δίνει χρώμα. Τι γίνεται κατά τη διάρκεια των πειραμάτων στα ζώα; Πολλά εμβολιάζονται με ιούς, αλλάζεται το DNA τους, σκοτώνονται έγκυες μητέρες για να μελετηθούν τα έμβρυά τους, υποβάλλονται σε πείνα η ηλεκτροσόκ για να δοκιμαστεί η αντοχή τους, τοποθετούνται τοξικές ουσίες στα μάτια τους, προκαλείται η παράλυσή τους, υποβάλλονται σε ακτινοβολία και ακραίες θερμοκρασίες. Μετά το τέλος των πειραμάτων; Όσα ζώα καταφέρουν να επιβιώσουν από την καθημερινή εξαθλίωση και τα βασανιστήρια απλά θανατώνονται. Οι χώρες στις οποίες γίνονται τα περισσότερα πειράματα είναι οι: Αμερική, Ιαπωνία, Κίνα, Αυστραλία, Γαλλία, Καναδάς, Βρετανία, Γερμανία, Ταϊβάν και Βραζιλία (με αυτή ακριβώς τη σειρά).
Αλλά ο κατάλογος της αδιανόητης συμπεριφοράς των ανθρώπων προς τα ζώα δεν έχει τέλος. Αμέτρητα ζώα γδέρνονται ζωντανά ή σκοτώνονται με ηλεκτροπληξία για τη γούνα ή το δέρμα τους. Ζώα θηρεύονται σε όλα τα μέρη του πλανήτη για πλάκα. Ζώα φυλακίζονται για όλη τους τη ζωή σε δελφινάρια, πάρκα και ζωολογικούς κήπους. Πολλά από αυτά, όπως τα δελφίνια, τρελαίνονται. Ζώα παίρνουν μέρος στα άθλια τσίρκο. Γνωρίζουμε άραγε όλοι τι βασανιστήρια έχουν υποστεί αυτά τα πλάσματα για να μάθουν τα νούμερά τους και να μας κάνουν να γελάμε;
Ελλάδα. Η έλλειψη παιδείας αλλά και η μη επιβολή των νόμων είναι οι αιτίες που η χώρα μας είναι γεμάτη αδέσποτα και κακοποιημένα ζώα. Βαρεθήκαμε το κατοικίδιό μας; Το πετάμε στο δρόμο. Δεν το στειρώσαμε και γέννησε; Πετάμε και τα νεογέννητα στο δρόμο. Συχνά στους κάδους σκουπιδιών. Μια χώρα γεμάτη αδέσποτα. Μια χώρα με τις περισσότερες καταγγελίες για βασανισμό ζώων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρωταθλήτρια με αρνητικό ρεκόρ ακόμα μια φορά. Στην ίδια κατηγορία με τις τριτοκοσμικές χώρες.
Η φόλα έχει αναχθεί σε εθνικό σπορ. Κεφτεδάκια με θρυμματισμένα γυαλιά, μπουκίτσες κρέατος με ποντικοφάρμακο και άλλα δηλητήρια- συχνά παράνομα- πετιούνται δεξιά και αριστερά. Το πώς πεθαίνει το ζώο; Με φριχτούς πόνους καθώς του κόβονται τα όργανα μέσα του. Ένα άλλο απλό και καθημερινό είναι το να χτυπήσει κάποιος με το αυτοκίνητό του ένα αδέσποτο και να φύγει. Συχνά το χτυπάει και επίτηδες. Ή να το πυροβολήσει με όπλο, ένα σπορ ιδιαίτερα διαδεδομένο στην επαρχία. Ή να το κρεμάσει. Και άλλα πολλά που συνεχώς κάνουν το γύρο του διαδικτύου και μας κάνουν για άλλη μια φορά τον περίγελο της Ευρώπης. Προγράμματα περίθαλψης και υιοθεσίας από το Κράτος; Όχι. Τι έχουν γίνει τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αυτό το σκοπό; Ό,τι και τα υπόλοιπα.
Με αφορμή τη σημερινή μέρα δεν είναι λίγοι εκείνοι -στην πραγματικότητα είναι οι περισσότεροι- που θα βρουν την ευκαιρία να αναφερθούν στην ανωτερότητα του ανθρώπου έναντι των ζώων. Προσωπικά δεν πιστεύω σε αυτή. Κανένας ανώτερος δεν βασανίζει, δεν εξοντώνει κάποιον άλλον, συχνά μάλιστα αναίτια. Κανείς ανώτερος δεν συμπεριφέρεται τόσο εξευτελιστικά, τόσο άνανδρα σε κάποιον άλλο. Κανείς ανώτερος δεν αντιμετωπίζει τη ζωή με τόση υποτίμηση. Κανείς ανώτερος δεν δέχεται να μπει σε ένα παιχνίδι που δεν είναι επί ίσοις όροις. Και δυστυχώς ο άνθρωπος αυτό κάνει πάντα. Μπαίνει σε μάχες που δεν γίνονται επί ίσοις όροις.
Για την ιστορία αυτή είναι η Διεθνής Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ζώων (1978)
Άρθρο 1
Όλα τα ζώα γεννιούνται με ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δυνατότητα ύπαρξης.
Άρθρο 2
1. Ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται τη ζωή κάθε ζώου.
2. Ο άνθρωπος ανήκει στο ζωικό βασίλειο και δεν μπορεί να εξοντώνει ή να εκμεταλλεύεται τα άλλα είδη του ζωικού βασιλείου. Αντίθετα, οφείλει να χρησιμοποιεί τις γνώσεις για το καλό των ζώων.
3. Κάθε ζώο δικαιούται φροντίδας, προσοχής και προστασίας από τον άνθρωπο.
Άρθρο 3
1. Κανένα ζώο δεν πρέπει να υποβάλλεται σε κακομεταχείριση ή απάνθρωπη συμπεριφορά.
2. Αν η θανάτωση ενός ζώου θεωρηθεί υποχρεωτική, πρέπει να γίνει στιγμιαία, ανώδυνα και χωρίς καμιά πρόκληση αγωνίας του ζώου.
Άρθρο 4
1. Κάθε ζώο δικαιούται να ζήσει στο φυσικό του χώρο (γη, θάλασσα, αέρας) και να αναπαράγεται σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους,
2. Η στέρηση ελευθερίας του ζώου ακόμη κι αν γίνεται για μορφωτικούς σκοπούς είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη δικαιωμάτων αυτού.
Άρθρο 5
1. Κάθε ζώο που από παράδοση θεωρείται κατοικίδιο δικαιούται να ζήσει με το ρυθμό και τις συνθήκες ζωής και ελευθερίας που αντιστοιχούν στο είδος του. 2. Η διαφοροποίηση αυτών των συνθηκών από τον άνθρωπο έχει σκοπούς κερδοσκοπικούς και είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη.
Άρθρο 6
1. Κάθε ζώο που αποτελεί σύντροφο του ανθρώπου έχει δικαίωμα διάρκειας ζωής ανάλογης με τη φυσική του μακροβιότητα.
2. Η εγκατάλειψη ενός ζώου θεωρείται πράξη απάνθρωπη και εξευτελιστική.
Άρθρο 7
Αναφορικά με τα ζώα που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον άνθρωπο, η διάρκεια και η ένταση δουλειάς πρέπει να είναι σε λογικά πλαίσια, η διατροφή τους ικανοποιητική και η ανάπαυσή τους υποχρεωτική.
Άρθρο 8
1. Οποιοσδήποτε πειραματισμός πάνω στα ζώα, ιατρικός, επιστημονικός, κλπ. αντιτίθεται προς τα δικαιώματα των ζώων, εφόσον προκαλεί πόνο σωματικό ή ψυχικό.
2. Πρέπει να επιδιώκεται η αντικατάσταση του πειραματισμού πάνω στα ζώα από άλλες

υπάρχουσες τεχνικές.
Άρθρο 9
Τα ζώα που εκτρέφονται για τη διατροφή του ανθρώπου πρέπει να στεγάζονται, να τρέφονται, να μετακινούνται και να θανατώνονται χωρίς πρόκληση πόνου και αγωνίας.
Άρθρο 10
1. Απαγορεύεται η εκμετάλλευση των ζώων για τη διασκέδαση των ανθρώπων. 2. Η έκθεση ζώου και τα θεάματα που χρησιμοποιούν ζώα αποτελούν καταστρατήγηση της αξιοπρέπειας και του σεβασμού προς τη ζωή του ζώου.
Άρθρο 11
Κάθε πράξη που χωρίς λόγο προκαλεί θάνατο ζώου είναι βιοκτονία, είναι έγκλημα απέναντι στη ζωή.
Άρθρο 12
1. Κάθε πράξη που προκαλεί θάνατο μεγάλου αριθμού άγριων ζώων αποτελεί «γενοκτονία», έγκλημα απέναντι στο είδος.
2. Η μόλυνση και οποιαδήποτε καταστροφή του φυσικού μας περιβάλλοντος οδηγούν στη γενοκτονία.
Άρθρο 13
1. Σεβασμός επιβάλλεται ακόμη και στο νεκρό ζώο.
2. Κάθε σκηνή βίας στην τηλεόραση και το σινεμά, με θύματα ζώα, πρέπει να απαγορευτεί και μόνο οι σκηνές που έχουν σκοπό να ενημερώσουν για τα δικαιώματα των ζώων οφείλουν να προβάλλονται.
Άρθρο 14
1. Οι οργανισμοί προστασίας και προάσπισης των ζώων πρέπει να αντιπροσωπεύονται από κάθε κυβέρνηση.
2. Τα δικαιώματα του ζώου πρέπει να κατοχυρωθούν απ’ τους νόμους, όπως ακριβώς και τα δικαιώματα του ανθρώπου.

Διαβάστε επίσης

Αφήστε ένα Σχόλιο